Unutkanlık, dalgınlık, bir sözü, olayı ya da ismi hatırlayamama gibi pek çok etkenle gün içinde çoÄŸumuz karşılaşırız. Güçlü bir hafızaya ve daha kıvrak bir zekaya ulaÅŸmanın elbette farklı yolları var ve biz bu içeriÄŸimizde buna deÄŸinmek istedik.
YaÅŸlanma ya da hayatın içinde yaÅŸadığımız zor durumlar, bizi daha dalgın ya da düÅŸünce açısından daha durgun kılabilir. Belli ve basit egzersizlerle bu durumu tersine çevirebiliriz. Tıpta “Antrophy” denen bir terim vardır. Bu, yaÅŸlanmaya ya da diÄŸer etkenlere baÄŸlı beyindeki kas kaybı demektir. Kavrama, uygulama, seri düÅŸünme gibi hareketlerimizi etkileyen bu durumu, yine bu egzersizlerle yavaÅŸlatmak ve hem daha zeki bir insana dönüÅŸmek hem de olumsuz durumların etkilerini azaltmak hedefleniyor.
Daha saÄŸlıklı bir beyin için 2335 erkek üzerinde yapılan ve 2013 yılında PLOS ONE’da yayımlanan araÅŸtırma aÅŸağıda sıralayacağımız maddeleri hayatına adapte edip uygulayan bireylerin Demans ve bazı biliÅŸsel davranış bozukluklarını yüzde 60 oranında azalttıklarını tespit etmiÅŸtir. Maddeler ise ÅŸunlar;
- Vücut Kitle Ä°ndeksinin normal seviyede olması (BMI)
- Sigara içmemek
- Az ya da hiç alkol
- Yüksek oranda sebze ve meyve alımı
- Düzenli fiziksel aktivite ve egzersizler
Uzmanların günlük rutinlerle uygulamanız gerektiÄŸini söylediÄŸi bu egzersizlere hadi bir göz atalım!
MATEMATÄ°KLE Ä°ÇLÄ° DIÅžLI OLUN
Matematik ya çok sevilir ya da tamamen nefret edilir. Bunu faydalı bir egzersiz ve bir aktivite olarak görün. Bilmiyorsanız öÄŸrenmenizde fayda var; zira matematik iÅŸlemleriyle ilgilenmek, problemler çözmek zinde bir beyin için oldukça önem arz ediyor.
Kaç yaşınızda olursanız olun, matematiÄŸi sevin ve onu öÄŸrenin. Zaten biliyor ya da sonradan öÄŸrenmiÅŸseniz de kalem – kağıt üzerinde çözmek yerine, iÅŸlemleri artık beyninizde yapmaya özen gösterin. Yürüyken, ev iÅŸi yaparken ya da otobüste yolculuk esnasında bu yöntemi kullanabilirsiniz.
YABANCI BÄ°R DÄ°L ÖÄžRENMEKTEN KORKMAYIN
Yabancı bir dil öÄŸrenirken duyarız ve dinleriz. Ä°ÅŸitme durumu beyni uyararak harekete geçmesini saÄŸlar. Kelime haznenizi geliÅŸtirirken de yazının başında bahsettiÄŸimiz biliÅŸsel gerileme riskini azaltmış olursunuz. Hatta, yapılan araÅŸtırmalara göre, iki ya da üç yabancı dil öÄŸrenenlerde azheimer riski yüzdesinin bir hayli düÅŸtüÄŸü biliniyor.
MÜZÄ°K ALETÄ° ÇALMAYI ÖÄžRENÄ°N
ÖÄŸrenmek sınırsız. Bu yeteneÄŸimizi neden hayatımızın içinde pozitif bir akıma çevirmeyelim ki! Uzmanların araÅŸtırmalarına, hayatımıza giren yeni ve karmaşık bir konuyu öÄŸrenmeye çalışırken, yaÅŸ itibariyle yavaÅŸlamaya baÅŸlayan beyin kendini güçlü tutuyor ve fonksiyonlar hiç olmadığı kadar aktif çalışıyor. MüziÄŸi öÄŸrenin, koroya girin ya da bir enstruman çalmaya baÅŸlayın. Bu zihninizi daha diri tutmanızı saÄŸlayacaktır.
EL VE GÖZ YETENEKLERÄ°NÄ°ZÄ° KULLANIN VE BUNU GELÄ°ÅžTÄ°RÄ°N
Resim çalışmaları, örgü, fotoÄŸraf çekmek, el ve göz becerisi gerektiren iÅŸlerle uÄŸraşın. Hem muhteÅŸem hobiler edineceksiniz hem de zihninizi canlı tutacaksınız. Bu basit tekrarlar, dinç bir zihin için küçük ama etkili birer egzersizdir.
GEZÄ°P GÖRDÜÄžÜNÜZ VE YENÄ° ÖÄžRENDİĞİNÄ°Z ÅžEYLERÄ°N NOTLARINI TUTUN
Bu aktivite zihninizi canlı tutacak bir baÅŸka egzersizdir. Yeni öÄŸrendiÄŸiniz cümleleri, okuduÄŸunuz kitaplardan alıntıları, tarihte yaÅŸanmış ve sizin yeni öÄŸrendiÄŸiniz olayları, yanınızda taşıyacağınız küçük bir not defterine yazın.
Bir diÄŸer egzersiz ise gezip gördüÄŸünüz yerlerin seyahat notlarını tutmak ve eve döndüÄŸünüzde o yerlerin krokisini çıkarmak olacak. MuhteÅŸem bir ressam olmanıza gerek yok, göz kararı da olsa bu çizimleri yapmaya, notları tutmaya çalışın. Canlı ve iÅŸleyen bir zihin için önemli egzersizlerden bunlar da.
YENÄ° BÄ°R SPOR DALI Ä°LE Ä°LGÄ°LENÄ°N
Yeni bir sporu hayatımıza dahil etmek, bedenen ve zihnen bizi diri, pozitif ve canlı tutacaktır. SeçtiÄŸimiz spor dalının kurallarını öÄŸrenmek ve uygulamak, beynimizin belli yerlerini çalıştırır ve iÅŸlevselliÄŸini geliÅŸtirir. Yoga, tenis, yürüyüÅŸ gibi bireysel sporlar ya da basketbol, futbol veya voleybol gibi takım oyunları da son derece etkili bir yöntemdir.
YEMEK YAPIN!
Yemek piÅŸirirken koku alma, tatma, görme, dokunma gibi duyuları harekete geçirerek hafızayı güçlendirir. Bunun yanı sıra el ve göz koordinasyonu için de oldukça etkili bir egzersiz çeÅŸididir.
ZÄ°HÄ°N Ä°ÇÄ°N OYUNLAR VE BULMACALAR
Bulmaca çözmek, tıpkı matematik problemleriyle ilgilenmek gibi zekanızı geliÅŸtirecek bir egzersizdir. Bunların yanı sıra, hafızayı güçlendirmek için bazı mental egzersizler vardır. Bunları sizler için araÅŸtırdık. Bu egzersizleri belli aralıklarla yaparak zihninizi ve hafızanızı canlı tutabilirsiniz.
- Yılın aylarını tersten alfabetik olarak aklınızda tutmaya ve içinizden bunları saymaya çalışın. Ä°lk etapta bir kağıda yazarak, daha sonra aklınızdan çalışmak daha etkili olacaktır. Son derece etkili bir beyin egzersizidir.
- Haftanın günlerini tersten ve alfabetik olarak sayın.
- Bir arkadaşınızla son harf oyunu oynayın. ÖrneÄŸin çiçek dediniz, son harf “K”, kahve” diyerek devam ettireceÄŸiniz bu oyunu oynarken hem keyif alacaksınız hem de hafızanızı zorlayacaksınız.
- Bir kitabın herhangi bir sayfasını açarak oradan bir paragraf bulun ve bunu ezberlemeye çalışın. Bu yöntemle hafızanızı güçlendirebilirsiniz.
- Åžarkı sözleri ezberlemek, özellikle yabancı ÅŸarkıların sözlerini ezberlemek de bir diÄŸer egzersiz çeÅŸidi.
- Hangi elinizi kullanıyorsunuz? ÖrneÄŸin cevabınız saÄŸ el ise, sol elinizle diÅŸ fırçalamaya çalışın. Ya da bazı basit iÅŸleri kullanmadığınız elinizle yapmayı deneyin.
- Farklı bir ÅŸekilde kitap okuyun. Bunu derken neyi kastediyoruz? ÖrneÄŸin belli bir köÅŸeniz varsa, yine aynı yerde, aynı ÅŸekilde kitap okumayın. Farklı bir kanepede, baÅŸka bir aydınlatma altında kitabınızı okuyabilirsiniz.
- Grup aktiviteleri yapın. Mesela bir sanat grubu oluÅŸturun ve sanat üzerine tartışın ya da ister bir kulüple isterseniz eÅŸiniz – dostunuzla çıkacağınız kalabalık doÄŸa yürüyüÅŸleri yapabilirsiniz. AraÅŸtırmalar gösteriyor ki, kalabalık ve sosyal çevre beyni uyanık tutuyor ve iÅŸlevselliÄŸini arttırıyor.
- Yeni tatlar ve kokular keşfedin. Bu, beyninizde yeni sinir yolları oluşmasına vesile olacaktır.
- AyaÄŸa kalkın, gözünüzü kapatın ve tek ayak üzerinde, dengede durmaya çalışın.