Stres, kaygı, derin bir üzüntü hali, severek yapılan aktivitelerin artık keyif vermemesi ve hayattan kopma derecesine gelmek… bu durumlardan en az birkaçını yaşıyorsanız, depresyonda olabilirsiniz. Çağımızda yaygın olarak görülen depresyonun alt ya da üst bir yaÅŸ sınırı bulunmuyor. Her yaÅŸta insanın yaÅŸayabileceÄŸi bir durum bu. Her 5 kiÅŸiden 1’i hayatında en az bir kere depresyona giriyor. EÄŸer hüzün, keder ve kaygılı ya da aşırı stresli hissediyor ve bu durum sizin gündelik aktivitelerinizi yapmanızda zorluk yaÅŸatıyorsa, depresyon geliÅŸiyor demektir. Hemen bir uzmana baÅŸvurmanızda ve profesyonel destek almanızda fayda var.
Depresyon ÇeÅŸitleri Nelerdir?
Majör Depresif Bozukluk
Üzüntü, keder, kaygı, aşırı stresliyseniz ve bu durum günlük aktivitelerinizi, uyku düzeninizi, çalışma ve yeme içmenizi etkiliyorsa ve bu durum son bir hafta, 15 gündür devam ediyorsa majör depresyon belirtileridir.
Kronik Depresyon
Ä°ki yıl veya daha fazla zamandır depresif bir ruh hali içindeyseniz bu, kronik depresyon olabilir. Majör depresyondan daha az ÅŸiddetlidir; fakat süresi daha uzundur.
Atipik Depresyon
Yorgunluk, aşırı uyuma isteÄŸi, aşırı yeme, reddedilme korkusu, olaylara karşı aşırı hassas olma ve aşırı tepkiler verme gibi belirtileri vardır. Sıradan bir depresyondaki hüznün aksine bu gibi belirtilere sahiptir.
Doğum Sonrası Depresyon (Postpartum)
Yeni annelerin yaklaşık yüzde 75’inde “bebek melankolisi” denen durum vardır; fakat her 10 anneden 1’inde daha ciddi bir durum olan postpartum geliÅŸir. DoÄŸumdan sonra 1 ay geçmesine raÄŸmen majör depresyon içerisindeyseniz, doktorunuz postpartum teÅŸhisi koyabilir. Hekime danışmalı ve doktorunuzun belirleyeceÄŸi tedaviyi kabul edip tedavi olmalısınız.
Bipolar Depresyon ve Bipolar Manik
Manik depresyon olarak da anılan bipolar bozukluk, depresyon epizotları ve coÅŸkun dönemler ile bilinir. Duygudurumunuzda dalgalanmalar oluÅŸur. ÖrneÄŸin, bir an coÅŸkun bir ruh haline sahipken (mani dönemi) bir an hüzün ve kederle birlikte çöküntü dönemine (depresyon) girebilirsiniz. Bu tip duygudurum deÄŸiÅŸikleri hissettiÄŸiniz taktirde hemen hekime baÅŸvurmalısınız.
Mevsimsel Depresyon
Her sene aynı zamanda oluÅŸan depresyon çeÅŸididir. ÇoÄŸunluk olarak sonbahar ve kışın yaÅŸanır ve baharın gelmesiyle sona erer. Nadiren de olsa yaz depresyonu da vardır ve bahar aylarında baÅŸlayıp yaz sonu biter.
Depresyonun 9 Temel Belirtisi
Kendinizi ÇökmüÅŸ Hissediyorsanız: EÄŸer böyle bir his içersindeyseniz; yani keder, hüzün ve derin kaygılarla boÄŸuÅŸuyorsanız depresyonda olabilirsiniz.
Ä°lgide Azalma: Daha önceleri severek yaptığınız aktivitelerden artık keyif almıyorsanız depresyon kapınızda olabilir.
Yorgun Hissetme: Fiziksel olarak yorgunluk da depresyon belirtisi olabilir. Kalkıp su almaya dahi mecal hissetmeyebilirsiniz, içinizden gelmeyebilir. Bu da depresyon belirtileri arasında yer alıyor.
Kendinizi DeÄŸersiz Hissediyorsanız: Bu depresyon belirtilerinde oldukça rastlanan bir durumdur. DeÄŸersizlik hissi yanında, gereksiz durumlarda dahi suçluluk hissetmek de depresyonda sık görülen belirtilerdendir.
Uyku Bozuklukları ve Konsantrasyon Kaybı: Gece uyuyamama, gündüz aşırı uykulu durum ya da çok fazla uyuma gibi belirtiler olabilir. Bunu yanı sıra bir duruma ya da konuÅŸmaya odaklanamama da belirtiler arasındadır. Kitap okuyamama, konuÅŸma esnasında karşıdakinin ne söylediÄŸini takip edememe ya da cümleleri toparlayamama gibi durumlar meydana gelebilir.
Ä°ÅŸtah Kaybı ya da Artışı: Yeme bozuklukları, depresyonda sıkça karşılaşılan bir durumdur. Aşırı yemeye meyil ya da iÅŸtahtan kesilip normal düzende yiyememe gibi durumlarla karşılaşılabilir.
Huzursuzluk: Ä°çten gelen ve nedeni belli olmayan bir “iç huzursuzluk” hali ile karşılaşılabilir.
Olmadık ve Kötü DüÅŸüncelere Kapılma: Ölüm ya da ölmek, intihar düÅŸünceleri gibi olumsuz birtakım düÅŸüncelere kapılmak depresyonun ilerlediÄŸinin bir göstergesidir.
Eğer bir ya da birden fazla belirtilere sahipseniz, depresyonda olabilirsiniz. Derhal bir uzmana başvurmanızda fayda var.
Depresyon Tedavileri (Yardımcı Alternatif Yöntemler ile Birlikte)
Psikoterapi: Depresyon, uzmanlar tarafından, hafif ÅŸiddetli, orta ÅŸiddetli ve ağır olarak üç aÅŸamayla deÄŸerlendirilir. Psikoterapi, hafif ve orta ÅŸiddetteki tedaviler için ideal olabilir, buna uzman karar verecektir. Psikoterapi ilaçsız bir tedavi yöntemi olup, uzman tarafından yönlendirilir ve konuÅŸma, anlatma esasına dayanır. Danışman, en doÄŸru yöntem ile hastaya yaklaÅŸacaktır.
Ä°laç Tedavisi: Orta ve ağır ÅŸiddetli depresyonlarda, hekim kontrolünde baÅŸvurulması gerekli bir yöntemdir. Ağır depresyonlarda psikoterapi ve ilaç tedavisi, hekimin ve uzmanın kararı ile bir arada da yürütülebilir. Toplumun genel kanısının aksine, ilaç tedavisi bağımlılık yapmamaktadır. Ä°laç tedavisi, doktorunuz tarafından uygun görülürse, bu tedaviye uymalısınız. Aksi halde hastalık istenmeyen boyutlara ulaÅŸabilir.
Doktorun ÖnerdiÄŸi Tedavi Yanında Alternatif Yöntemlere BaÅŸvurabilir miyiz?
EÄŸer doktorunuz, tavsiye ettiÄŸi bilimsel yöntem dışında uygulamayı düÅŸündüÄŸünüz alternatif yönteme izin verirse tabii ki uygulamakta özgürsünüz.
Fakat depresyon tedavisinde tamamen yan etkisiz, hatta depresyonda olmayan bireylerin de uygulaması gereken bazı altın kurallar var. Bu kurallar ile depresyondan korunabilir, eğer depresyonda iseniz, yardımcı materyal olarak da yapabilirsiniz.
Bol Bol YürüyüÅŸ!
Açık havada yapılan yavaÅŸ ve orta tempolu yürüyüÅŸler, doÄŸal bir anti-depresan etkisine sahiptir. Her gün 30 ila 45 dakika arası yapacağınız yürüyüÅŸler ile depresyondan korunabilirsiniz.
SosyalleÅŸmekten Vazgeçmeyin!
Kendinizi dışarı çıkıp arkadaÅŸlarla buluÅŸmak için fazla güçsüz hissedebilirsiniz. Bu tip durumlarda, yapmadığınızda daha da dibe çökeceÄŸinizi aklınızdan çıkarmayın ve kendinizi bunu yapmaya zorlayın mümkünse. Sinemada eÄŸlenceli bir filme gidebilir, en sevdiÄŸiniz grubun konserine iki bilet alabilirsiniz. Ya da dostlarla buluÅŸup kahve içip, kahve falı baktırabilirsiniz. Yeter ki sosyalleÅŸin ve bunu yalnız başınıza yapmamaya çalışın. SevdiÄŸiniz, güvendiÄŸiniz kiÅŸilerin çevrenizde olmasına, size destek vermesine izin verin.
SaÄŸlıklı Beslenmek Çok Önemli!
Evet, yediÄŸimiz besinler, duygudurumumuzu etkileyebiliyor. SaÄŸlıklı beslenme, depresyonla mücadelede önemli bir rol oynuyor. Düzenli beslenmeyi ihmal etmeyin. Her ÅŸeyden saÄŸlıklı oranda yemeye özen gösterin. Protein, sebze ve meyve, bitki çayları, yumurta süt gibi kalsiyum oranı yüksek besinler iÅŸe yarayacaktır. Kafein içeren ve asitli içeceklerden uzak durun ve alkol kullanmayın. Alkol tüketimi özellikle depresyon tedavisinde özellikle uzak durmanız gereken bir konu. Vitamin eksikliÄŸi de depresyona sebep olur. Muhakkak kan tahlillerinizi yaptırın ve eksik olan vitamin deÄŸeriniz varsa tedavisini uygulayın.
Depresyona Ä°yi Gelen Bitki Çayları
Sarı Kantaron Çayı
Hafif ve orta ÅŸiddet depresyon tedavisinde en sık kullanılan ve en etkili bitki çayı olarak bilinir. Özellikleri ise ÅŸöyledir:
- SakinleÅŸtirir.
- Ruh halinde olumlu yönde etkisi vardır.
- Kas gevÅŸeticidir.
Sarı Kantaron Çayı Nasıl Yapılır?
1,5 su bardağı suyu kaynatın. Kaynamış suyu bir bardaÄŸa boÅŸaltın ve içerisinde 3 çay kaşığı kurutulmuÅŸ sarı kantaron bitkisini atın. Bardağın aÄŸzını bir kapakla kapatın ve 5 dakika demleyin. Ä°çerisine atacağınız limon dilimi ile tüketebilirsiniz. Günde 1 bardak içmenizde fayda var.
Papatya Çayı
Depresyon tedavisinde en bilinen çaylardan biri de papatya çayıdır. Özellikle akÅŸam saatlerinde içildiÄŸinde sakinleÅŸtirir ve uykusuzluk problemlerine iyi gelir. Ayrıca seratonin ve dopamin gibi “mutluluk” hormonlarını harekete geçirir. Depresyon kaynaklı aÄŸrıların azalmasına yardımcıdır.
Papatya Çayı Nasıl Yapılır?
Suyu kaynatın ve bir bardaÄŸa boÅŸaltın, içerisinde 1 tatlı kaşığı kurutulmuÅŸ papatyayı atın ve 10 dakika kadar demleyin. Günde 2 bardak içebilirsiniz.
Lavanta Çayı
Depresyon, kaygı bozukluÄŸu, uykusuzluk ve strese iyi gelen lavanta çayının kokusu dahi etkilidir. Fakat bu çayın iki yan etkisi olabilir. Ä°laçlarla etkileÅŸime geçebilir, bu yüzden doktorunuza danışmadan içilmemesi tavsiye edilir. Bir diÄŸer özelliÄŸi ise iÅŸtah açıcı özelliÄŸi bulunmasıdır. EÄŸer depresyon yaşıyorsanız ve iÅŸtah artışı ÅŸikayetiniz varsa, bu çay pek de sizin için uygun olmayabilir.
Lavanta Çayı Nasıl Yapılır?
Su kaynatın ve kaynamış suyu bir bardaÄŸa boÅŸaltın. Ä°çerisine 1 tatlı kaşığı kurutulmuÅŸ lavanta koyun. 5-6 dakika boyunca demleyin. Günde 2 bardak içmeniz önerilir.
Melisa Çayı
Bilinen bir diÄŸer bitki çayımız ise; melisa çayı. Melisa çayı, sakinleÅŸtirir ve stresi azaltır. Ayrıca akÅŸam saatlerinde içtiÄŸiniz taktirde son derece yatıştırıcı bir özelliÄŸe sahip olduÄŸundan dolayı kolay ve deliksiz uyumanıza yardımcı olur.
Melisa Çayı Nasıl Yapılır?
Suyu kaynatın ve kaynamış suyun içine 1 tatlı kaşığı kurutulmuÅŸ melisayı atın. 10 dakika kadar demlendikten sonra tüketebilirsiniz. Günde 1 fincan, akÅŸam saatlerinde tüketmeniz önerilir.
NOT: HÄ°ÇBÄ°R ALTERNATÄ°F TEDAVÄ° VE Ä°LACI DOKTORUNUZA DANIÅžMADAN KULLANMAYINIZ. HAMÄ°LELÄ°K ESNASINDA Ä°ÇÄ°LEN BAZI BÄ°TKÄ° ÇAYLARI BEBEÄžE ZARAR VEREBÄ°LÄ°R. HEKÄ°M GÖRÜÅžÜNDEN SONRA KULLANILMASI ÖNERÄ°LÄ°R.
